Waarom maken we niet veel meer gebruik van de kracht van de groep?

27 juni 2022

Niet alleen voor mensen die hulp vragen, maar ook voor professionals

Leren gaat beter en sneller In groepsverband. Logisch, want gedragsonderzoek wijst uit dat mensen zich laten beïnvloeden door de sociale norm, dus de omgeving. We zijn van nature geneigd om te kijken: wat doet mijn buurman of buurvrouw? En door te zien hoe anderen dingen aanpakken, komen we tot oplossingen waar we zelf niet aan zouden hebben gedacht. En het is ook nog eens prettig om te ervaren dat je niet de enige bent met een bepaald probleem. Waarom maken we hier niet veel meer gebruik van bij de aanpak van mensen die door laaggeletterd – gecijferdheid in de problemen zijn gekomen?


Wat individueel heel lastig was, lukt samen ineens wel. Ik zie dat in verschillende groepen die ik begeleid bij de leergang ‘Tinderen met taal’.  Bijvoorbeeld bij de taalhuiscoördinatoren en beleidsambtenaren in de arbeidsmarktregio Eindhoven. Samen durven ze af te stappen op dat team waar de samenwerking zo moeizaam mee verloopt en eindelijk dat gesprek aan te gaan met die cruciale organisatie. Ze ontdekken dat ze tegen dezelfde dingen aanlopen en komen samen tot nieuwe oplossingen.


Mensen zelf de regie laten pakken 

Min of meer hetzelfde zie ik gebeuren bij de deelnemers aan de training ‘Omgaan met geld’. Een groep die door beperkte rekenvaardigheden in de schulden is geraakt. Ik zie mensen voor het eerst praten over hun schulden en de schaamte die ze voelen. Ik zie hoe de ene deelnemer leert van de oplossing die een ander heeft bedacht. Bijvoorbeeld van die vrouw die er een sport van heeft gemaakt om iedere week ondanks haar krappe budget, toch een paar euro over te houden. Zo leren mensen zelf de regie pakken voor hun situatie. 


Waarom maken we daar niet veel meer gebruik van? 

Als we weten dat het zo werkt, waarom maken we dan niet veel meer gebruik van dat mechanisme? Nu wordt iemand die aanklopt bij de gemeente met schulden doorverwezen naar een individuele budgetbeheerder of schuldhulpverlener. Kundige professionele mensen die fantastisch werk doen, maar het feit dat je naar een professional moet, kan ook het gevoel dat je zelf niet de regie hebt over je leven groter maken. Daarbij zijn er vaak wachtlijsten waardoor je niet meteen aan de slag kunt.


Vanuit de gedragsbeïnvloeding weten we dat als je iets onderdeel maakt van de standaard, mensen automatisch volgen. Neem een groepsles op als verplicht onderdeel bij de aanpak van schulden. Zo snijdt het mes aan heel veel kanten: mensen krijgen individuele hulp op maat bij de aanpak van hun schulden, profiteren van de groep, versterken hun sociale netwerk
en ze kunnen snel aan de slag, al tijdens het wachten op de professionele hulp. 


En last but not least: schuldhulpverleners in Woerden ontdekten dat het hen ook nog eens tijd scheelt omdat hun klanten meer zelf oppakken.

17 juni 2024
“Natuurlijk vind ik het belangrijk, maar ik heb zo weinig tijd,” zegt zo ongeveer iedereen die ik spreek. De opdracht is groot: laaggeletterden bereiken met cursusaanbod om hun kansen te verbeteren op alle gebieden. Vooral in kleine gemeenten heeft een beleidsadviseur soms maar 2 uur per week om hiermee bezig te zijn. Maar ook in grotere gemeenten is de tijd beperkt en zijn er zoveel andere taken die ook heel belangrijk zijn.
17 juni 2024
Gemeenten willen op alle gebieden mensen aanzetten tot ander gedrag. En denken vaak: als we nu maar informatie geven en uitleggen waarom het echt beter is voor mensen, dan gaan ze het wel doen. Dus zetten ze hun prachtige taaltraining in de etalage met allerlei goede argumenten en dan…blijkt dat het helemaal niet storm loopt. Vanuit de gedragswetenschap is goed te verklaren waarom dat zo is.
17 juni 2024
Als je echt impact wil maken met de aanpak van laaggeletterdheid, dan mag het geen losse paragraaf zijn in de plannen van meerdere beleidsafdelingen, maar moet je beginnen bij de inwoner en vanuit daar de lijntjes leggen met de verschillende beleidsterreinen. Als je daar begint, wordt integraal beleid maken veel logischer en makkelijker.