Het programma ‘Tel mee met taal’ van de overheid heeft een prachtige intentie: het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Vanuit het programma worden subsidies verstrekt aan scholen, werkgevers en bibliotheken. Toch blijken instanties nog steeds niet erg succesvol in het bereiken van Nederlandstalige laaggeletterden.
Op dit moment is een verkenner in opdracht van het ministerie bezig met de resultaten van het programma om op basis daarvan te kijken wat er anders kan.

Vanuit mijn rol heb ik een aantal suggesties die ik mee ga geven. 

• Incidenteel geld maakt een structurele aanpak lastig. Omdat de financiering een subsidie betreft, is er geen garantie dat organisaties dat volgend jaar weer krijgen. Zo hoor ik van directeuren van de bibliotheek dat zij personeel moeten aannemen om de aanpak van laaggeletterdheid uit te voeren zonder de zekerheid dat ze dit het volgende jaar ook weer kunnen betalen. Dat maakt het ontwikkelen van een structurele aanpak heel lastig. 
• Aanpak van laaggeletterdheid is geen wettelijke taak. Gemeenten hebben wel de taak om mensen te helpen, maar niet om bij te dragen aan hun ontwikkeling. Daardoor wordt er vooral aan een korte termijnoplossing gewerkt. Zo helpt de sociale dienst mensen met het vinden van een baan, maar niet om te leren lezen zodat ze de veiligheidsinstructies op het werk kunnen lezen. En de schuldhulpverlener helpt mensen van hun schuld af te komen, maar niet hoe zij kunnen rekenen en verdere problemen kunnen voorkomen. Dat is water naar de zee dragen. Maak de aanpak van laaggeletterheid tot een wettelijke taak zodat er met mensen in de problemen gewerkt wordt aan een duurzame oplossing. En zorg dat tools die helpen om laaggeletterdheid te signaleren, zoals de taalmeter, verplicht worden. 
• Bied ruimte voor werving. Bereik van de doelgroep is niet alleen op het vlak van laaggeletterdheid een probleem. Ook mensen in armoede, dreigende schulden, eenzaamheid, komen niet vanzelf naar aangeboden hulp toe. Biedt daarom ook ruimte bij de besteding van middelen om dit in te zetten op werving. 
• Kom als organisatie uit je bubbel. Dit is wellicht mijn belangrijkste inzicht na 8 jaar onderzoek. Ga letterlijk naar buiten en maak verbinding met mensen die anders in het leven staan dan jij. Pas dan kun je beleid maken dat aansluit op de doelgroep. 

Heb jij aanvullende ervaringen, knelpunten of suggesties? Mail ze naar petra@socialeinnovatiestudio.nl, dan neem ik het mee.